RTL Nieuws – 7 september 2022 – <br>
Betalingsherinneringen en aanmaningen zorgen niet alleen voor een hoop stress en ongemak, zorgen om geld kunnen zelfs tot mentale problemen leiden. Maar hoe zorg je ervoor dat je ondanks alle stress om die hoge rekeningen toch de nacht doorslaapt?
“De effecten van geldproblemen op de psychische gezondheid van mensen is erg groot”, zegt financieel psycholoog Anne Abbenes. Ze heeft verschillende onderzoeken gedaan naar de psychische gezondheid van mensen met geldzorgen. “Vanaf de crisis in 2008 zijn mensen jarenlang gemonitord. Van deze en eerdere onderzoeken weten we dat mensen met aanhoudende geldzorgen sneller met psychische problemen te maken krijgen.”
Druk of stress?
Er is volgens Abbenes een verschil tussen financiële druk (bijvoorbeeld een tijdje slapeloze nachten hebben vanwege hoogoplopende rekeningen) en financiële stress. “Bij dit laatste kun je veel rekeningen voor langere tijd niet meer betalen. Deze stress kan zorgen voor een verzwakt immuunsysteem, verhoogde bloeddruk, ontstekingen in het lichaam of psychische klachten.”
Daarnaast is er een verhoogde kans op depressiviteit en angststoornissen, zegt Abbenes. “De kans op stoornissen wordt groter, dat is een stap verder dan psychische of mentale klachten. Bij jongeren kan het leiden tot een verlaagd zelfbeeld. Op het moment dat de schulden zijn afgelost, zijn de gezondheidsproblemen niet verdwenen. Dit is heel heftig, we mogen het niet onderschatten.”
Gebrek aan controle
Hoe langer de situatie duurt waarin de prijzen onbetaalbaar blijven en de geldzorgen toenemen, hoe heftiger de gevolgen voor je gezondheid. “De kern van de stress zit vooral in het gebrek aan controle over de situatie, zoals de aanhoudende hoge energieprijzen. Hier valt gewoon niet tegenop te plannen. Geld wat er niet is, kun je niet uitgeven. Daarom hebben de kabinetsplannen om maatregelen pas in januari te laten ingaan, een negatief effect op de gezondheid en kost het de maatschappij uiteindelijk meer geld.”
Afgesloten worden van gas en stroom: het gebeurt, maar niet zomaar
Het effect van financiële problemen op de mentale en lichamelijke gezondheid is dus groot. Maar we gaan allemaal anders met geldzorgen om. Dit heeft er volgens Abbenes vooral mee te maken hoe je in je jeugd geleerd hebt met geld om te gaan. “Dit zijn onbewuste overtuigingen, ontstaan door hoe je ouders zich financieel gedroegen, maar impactvolle gebeurtenissen uit het verleden spelen ook mee. Wat je opa en oma hebben gedaan, kan generaties lang doorspelen.”
Emotionele overstroming
Bij een geldcrisis of een dreiging daarop, ontstaat een emotionele overstroming in je brein en raak je in een overlevingsstand. Hierdoor gaan mensen vaak extreem reageren: de ene gaat gokken, de andere geeft juist helemaal niets meer uit, weer een ander heeft een ‘nu kan het nog, dus lang leve de lol’-houding. “Het is relevant om je af te vragen hoe vroeger in de familie met geld werd omgegaan en hoe jij daar nu op reageert.”
Zodra je iets overkomt wat geldstress geeft, is het volgens Abbenes een goed idee om je af te vragen wat je eerste neiging is om te doen; je zorgen wegdrinken, gokken, in je bed kruipen? “Vaak bevriezen mensen nadat ze slecht financieel nieuws te horen hebben gekregen. Die stress heeft tijd nodig om te zakken, dus slaap er een nachtje over en bedenk dan: wat zou mij helpen om uit deze situatie te komen?”
Comments are closed